O CLUB DE DEBATE ALINGUA: UNA PLATAFORMA PARA NOVOS ORADORES GALEGOS

O Club de Debate Alingua é unha iniciativa que fomenta o uso do galego e o desenvolvemento de habilidades comunicativas en novos estudantes galegos. Organizado por varios concellos en colaboración con centros educativos, este proxecto busca promover o debate como unha ferramenta para o crecemento persoal e a participación cidadá. Dirixido a estudantes de ESO e Bacharelato, o club ofrece un espazo para que os mozos poidan expresar as súas opinións, argumentar de maneira coherente e escoitar as perspectivas doutros. Os participantes, organizados en equipos mixtos, enfréntanse a diversos temas…

VER+

O BARALLETE

Por barallete entendemos a lingua ou xerga propia dos afiadores e paraugueiros galegos. A comarca ourensá da Chaira, conformada por doce concellos, actúa con especificidade á hora de referirse a estes traballadores ambulantes. Á súa vez, A Chaira foi berce doutros varios oficios itinerantes como foron os cerralleiros, cordeeiros, latoeiros, etc. Se quixésemos concretar un sitio icónico para a figura do afiador teriamos que referirnos a Nogueira de Ramuín, dentro da Chaira claro!, lugar tradicionalmente ligado ás rodas de afiar. Sacou en marzo deste ano a Deputación de Ourense xunto,…

VER+

A DON RAMÓN OTERO PEDRAYO, NO ANIVERSARIO DO SEU FALECEMENTO (CORENTA ANOS

Membros do Seminario de Estudos Galegos, en 1928, nas Ruínas de San Domingos de Pontevedra. De esquerda a dereita: De pé: Otero Pedrayo, Losada, López Cuevillas, Risco, Carballo Calero, Filgueira Valverde, García Paz, Pintos Fonseca, Fraguas e Fernández Osorio-Tafall. Sentados: Parga Pondal, Moralejo Laso, Carro, Cabeza de León, Arias Sanjurjo, Álvarez Limeses e Novás. // Foto: Wikipedia

O día 10 de abril fixo 40 anos da morte de Don Ramón Otero Pedrayo, escritor, político e intelectual galego, membro dá Xeración Nós, patriarca das letras galegas. En 1988 dedicóuselle o Día dás Letras Galegas. A nosa particular homenaxe, é reproducir a crónica publicada en NÓS, do día que ingresou na Real Academia Galega, o 9 de decembro de 1929. Publicado en NÓS;  BOLETÍN MENSUAL DA CULTURA GALEGA AnoXII  Nº 73 – Ourense 15 de Xaneiro de 1930 OTERO PEDRAYO NA ACADEMIA GALEGA O día 9 de Nadal tivo lugar…

VER+

O BARALLETE; A LINGUA DOS AFIADORES E PARAGÜEIROS OURENSÁNS

Foto: Monumento ao «afiador», en Nogueira de Ramuín (Orense)// Wkipedia – HombreDHojalata

O outro día falabamos dá fala ou latín dos canteiros, hoxe o facemos da fala doutro vello oficio característico de Ourense (de afiadores e paragüeiros): O Barallete O barallete é a xiria ou xerga utilizada polos afiadores do concello ourensán de Nogueira de Ramuín. Esta xerga tamén era utilizada por músicos e por outros profesionais ambulantes, como follateiros ou paragüeiros ourensáns. Dende hai máis de tres séculos ata os nosos días, aos vellos afiadores de moita sona, moitos camiños e milleiros de quilómetros as suas costas, chámanlles”Queicoas”. Hai unha serie de trazos básicos que…

VER+

“GALICIA, ARPA DE NÉBOA”, POR MANUEL RIVAS

“Si la palabra Galicia tuviera olor, sería una mezcla de hierba, de heno y salitre” Manuel Rivas Manuel Rivas viaxa á Costa da Morte, ademáis de ensinarnos A Coruña, Santiago , San Andrés de Teixido e outros lugares ligados estreitamente á súa obra poética. Destaca tamén a presenza do musico Carlos Núñez quen protagoniza unha emotiva secuencia do programa. Documental Manuel Rivas

VER+

HISTORIA DA LINGUA GALEGA: ETAPA INDOEUROPEA – CELTA

A historia da lingua galega pódese resumir como sete séculos de normalidade, desde as súas orixes cando se separa do latín galaico, aló polo século IX, até a introdución do castelán no século XV, e cinco séculos de conflitos, do século XVI até os nosos días. Os primeiros habitantes de Galicia eran de orixe preindoeuropea e ao igual que os indoeuropeos deixaron a súa pegada na lingua galega. As informacións de xeógrafos e historiadores grecolatinos, os restos arqueolóxicos e as similitudes lingüísticas con outras zonas indican que no noroeste peninsular…

VER+

“FALADE GALEGO” DE EDUARDO PONDAL

De Eduardo Pondal  Poesías inéditas (1935) Miniñas da Cruña, d’ amabre despejo, de falas graciosas e pasos ligeiros, deixá de Castilla os duros acentos: falade, miniñas, falade gallego. Cand’ é que vos ouzo, a patria esquecendo, falar esas duras palabras de ferro, non sei o que sufro, non sei o que peno: falade, miniñas, falade gallego. Mas cando falades nos patrios acentos, envoltos no voso angélico alento, parece que escuito un canto do ceo: falade, miniñas, falade gallego.

VER+

DO AMOR DE CASTELAO POR PONTEVEDRA; “MEU PONTEVEDRA”

Un dos maiores alegatos de amor e dos máis fermosos que vin na miña vida por Pontevedra. Realmente emociona lelo como pontevedrés.“Meu Pontevedra” máis a carta que escribe ao presidente do Centro Galego de Buenos Aires,  Castelao no ano 1947. Eu vivín longos anos de ledicia en Pontevedra, aferrado a fermosura dos seus arredores, coma quen no pode desprenderse dos brazos mornos dunha noiva. Eu débolle a Pontevedra o mellor da miña vida e agora padezo saudades da súa paisaxe, tristuras de non vela y espranzas de retornar a ela. Empezo…

VER+

A LINGUA; POR CASTELAO

No aspecto gráfico a lingua que empregou Castelao é semellante á da actual normativa da lingua galega. Utilizou o x, o ñ e o ll, nun rexistro escrito que ó longo do tempo se vai afastando do rexistro falado, así a segunda forma do artigo cada vez ten menos presenza na lingua escrita de Castelao ata desaparecer, agás para reproducir diálogos de personaxes populares, igual acontece coa contracción de a máis o que nun primeiro momento representaba contraído como ô. ¿Ten Galiza un idioma proprio?  Estamos fartos de saber que o povo galego fala un idioma de seu, fillo…

VER+

NO DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2016: MANUEL MARÍA

Manuel María Fernández Teixeiro  naceu nunha podente familia labrega de Outeiro de Rei, preto de Lugo. Nesta cidade residiu durante o seu Bacharelato cun tío cura, e frecuentou a amistade de Pimentel, Anxel Johán e Anxel Fole. Non rematou os seus estudios de Filosofía e Letras, e unha vez casado, instalouse en Monforte de Lemos, onde traballa de procurador dos tribunais e rexe coa súa esposa Saleta Goi a Libreria Xistral. Na súa vida activísima de militante da cultura e da política, dirixiu a colección “Xistral” de poesía, plataforma inestimable…

VER+